بهداشت در مزارع پرورش ماهی

گام نخست در موفقيت پرورش ماهي به مديريت بهداشتي آن بستگي دارد. مهمترين ، آسانترين وكم هزينه ترين روش جلوگيري از صدمه ها و ضايعات ناشي از بروز بيماريها دريك استخر پرورش ماهي پيشگيري از بيماري ومحافظت ماهيان از عوامل بيماريز است.

انتخابصحيح آب وزمين مناسب براي پرورش ماهيان ، طراحي مناسب يك مزرعه براساس موازين بهداشتي وبالاخره مديريت مطلوب بهداشتي از اركان توليد اقتصادي ماهي دريك مزرعه است.

 :: تأمين آب سالم :

انتقال بسياري از عوامل بيماريزا از طريق آب انجام مي گيرد ، بنابراين تأمين آب عاري از اين عوامل از وظايف مهم پرورش دهنده ، به حساب مي آيد. از روشهاي تأمين آب سالم ميتوان استفاده از صافيهاي شني يا استفاده از مخزن بدون ماهي قبل از آبگيري استخر را نام برد.

 :: تأمين غذاي سالم :

در استفاده از غذاهاي كنسانتره بشرط نگهداري صحيح معمولاً مشكل آلودگي غذا وجود ندارد. اما در غذادهي توسط غذاهاي دستي بخصوص موادي كه سريع فاسد مي شوند مثل ضايعات كشتارگاهي خطر ابتلاء ماهيان به بيماريهاي ميكروبي بسيار زياد است بنابراين در نحوه تهيه ونگهداري غذا رعايت نكات زير ضروري است.

الف) غذا بايد در انبارهاي خشك وتميز نگهداري شود ودر مورد غذاهاي كنسانتره به تاريخ مصرف آنها بايد توجه كرد.

ب) مواد وغذاي ورودي به انبار بايست از نظر آلودگي به حشرات وآفات كنترل شود.

ج) از چيدن كيسه هاي غذا در كف انبار خودداري شود براي اينكار ميتوان از پالت ها يا الوار چوبي استفاده كرد.

د) در مورد استفاده از ضايعات كشتارگاهي ، غذا بايد به اندازه نياز روزانه تهيه شده وقبل از مصرف حرارت داده شود.

الف) ضدعفوني استخرها :

قبل از مبادرت به آبگيري وماهيدار كردن استخرها ، خشك نگهداشتن استخرها به مدت 2-1 ماه بعدازآهك پاشي ، سبب نابودي اشكال مختلف انگلها شده و اين عمل مانع انتقال عوامل بيماريزا به دوره هاي پرورشي بعد خواهد شد.

برخي از استخرهاي خاكي در طول سالهاي بهره برداري انباشته از رسوبات آب ورودي ويا باقي مانده پوسيده شده مواد غذايي مي شوند كه ضروري است پس از خشك كردن استخرها نسبت به برداشت اين لايه هاي رسوبي ولجني اقدام گردد.

در استخرهاي پرورش قزل آلا ، ضروري است روزانه ماهيان مرده از استخر برداشت شده ومدفون گردند ، در غير اينصورت اين ماهيان به عنوان عامل انتشاردهنده عفونت سبب توسعه بيماري خواهند شد.

در طول بهره برداري از استخرهاي خاكي ، ضروري است رويشهاي گياهي كه بطور معمول بدليل غناي زياد آب به وسيله مواد آلي بوجود مي آيند برداشته شوند. اين عمل بر تثبيت اكسيژن آب وجلوگيري از نوسان آن سبب كاهش شرايط مطلوب زيستي برخي ميزبانهاي واسط بيماريها از جمله حلزونها مي شود.

ب) ضد عفوني تجهيزات پرورشي :

 با ضد عفوني لوازم ، تجهيزات وتورآلات بوسيله حوضچه هاي حاوي كلر(با غلظت mg/Lit200)وموظف كردن كاركنان مزرعه پرورش ماهي به رعايت بهداشت ميتوان از شيوع بيماري به استخرها جلوگيري كرد.

ج) ضدعفوني ماهيان : در مورد ماهيان گرمابي دادن يك حمام نمك معمولي (كلرورسديم) به ماهيان قبل از ماهيدار كردن استخرها ، يك روش پيشگيري مهم ومطمئن مي باشد.

 ماهيان منابع آبي بطور طبيعي داراي انواع آلودگيها هستند كه بدليل شرايط محيطي ممكن است داراي نشانه درمانگاهي نباشند اما اين ماهيان در صورت ورود به استخرهاي ماهي ـ كه بدليل تراكم ماهيان تحت استرس هستند ـ عوامل بيماريزا بسرعت انتشار يافته وسبب تلفات گسترده ميشوند.

بعضیاز موجودات از جمله حلزونها وپرندگان ماهيخوار وزالوها كه ميزبان واسط ويا عامل انتقال برخي بيماريها هستند باعث آلودگيها وبيماريهاي ماهيان مي گردند كه وجود آنها نيز بايد كنترل گردد.

 ماهيان براي رشد سريع وحفظ سلامتي خود نياز به فضاي حياتي مطلوب دارند ، زمانيكه تراكم ماهيان در استخرها افزايش يابد شرايط مطلوب زيستي ماهيان محدود ميشود. براي جبران وضعيت فوق امكان افزايش ميزان اكسيژن، هوادهي وورود آب تازه تا حدي وجود دارد اما حذف مواد زائد مثل گازهاي تنفسي ماهي (NH3,CO2 ) به سادگي ممكن نيست ونيز تحميل استرس به ماهيان و تسريع گسترش مراحل عفوني درماهيان اجتناب ناپذير است. بنابراين تعداد ماهيان موجود در هر استخر بايست متناسب با وزن ماهيان ، مقدار آب وابعاد استخر باشد.  

بررسي تغييرات فيزيكوشيميايي آب مانند درجه حرارت ، ، اكسيژن ، سختي وموادآلي همچنين بررسي سلامت ماهيان بايد بصورت مستمر صورت گيرد تا در صورت مشاهده شرايط نامساعد نسبت به اصلاح آن اقدام گردد.

الف) بچه ماهيان بايست از مراكز مطمئن تهيه شده ، داراي گواهينامه بهداشتي باشند همچنين تهيه بچه ماهيان با نظر كارشناسان مربوطه صورت گيرد.

ب) كليه ماهياني كه جديداً وارد مزرعه ميشوند بايد مدتي در يك استخر قرنطينه نگهداري گردند تا در اين مدت علاوه بر عادت به شرايط محيطي ، آلودگيها وبيماريهاي احتمالي تشخيص داده شود ودر صورت لزوم درمان گردند. طول مدت قرنطينه تقريباً 4 هفته است.

بديهي است با رعايت نكات فوق مي توان از ورود وشيوع عوامل بيماريزا در استخرها با صرف هزينه هاي ناچيز وبكارگيري دستورالعملهاي ساده علاوه برجلوگيري از تلفات ماهي ، بخش زيادي از هزينه ها را كاهش داد وگامي در جهت توليد بيشتر برداشت.

محصولات جدید شرکت پدیده کشاورزی

 

به زودی  محصول جدید :  رنگ مخصوص کندوی زنبور عسل

چسب باغبانی و هرس  با فناوری نانو

 چسب محافظتی تنه درختان پدیده  

با تکنولوژی نانو 

 ضد قارچ ، باکتری ، جلبک ، ویروس ،

 "آنتی تارلو "

زئوزران

 ادامه مطلب