کندو های غیر چوبی

کندو های غیر چوبی

با ساخت کندوهای لانگستروت و دادانت ، در 160 سال پیش ،استقبال گسترده ای از این ابتکار توسط پرورش دهندگان زنبور عسل در سرتاسر دنیا صورت پذیرفت. مزایایی که این نوع کندو ها نسبت به کندو های بومی و سنتی داشتند نه تنها محققین را راضی نکرد بلکه ایشان را ترغیب به ثبت ابتکارات جدید و فنی در ساخت کندو و سایر ادوات مربوط به زنبورداری کرد . امروزه در اکثر ایالات کشور های کانادا و امریکا قابهای پلاستیکی همراه با پایه عاج دار پلاستیکی جایگزین قابهای چوبی با پایه های مومی در طبقات ذخیره عسل کندوها شده است . مسلم است که استفاده از این نوع قابها زنبوردار را در کاهش هزینه ها و بسیاری از مشکلات مربوط به این بخش کمک می رساند .

به طور کلی استفاده از این تجهیزات جدید و علوم به روز است که شغل زنبورداری در کشورهای صنعتی قابلیت توجیه اقتصادی پیدا کرده است . آموزش و فرا گیری علوم روز ، انتقال فن آوری ها و تحقیقات محققین به پرورش دهندگان همچنین توجه زنبورداران به خلق ابتکارات فنی را می توان از جمله عوامل موثر در پیشرفت صنعت زنبورداری جهان به شمار آورد . امید است نسل جوان پژوهشگران ایرانی نه تنها زنبورداران بلکه محققین تمام عرصه های علوم در کشور برگی جدید از پیشرفت همه جانبه را ورق بزنند .

انواع کندوهای چوبی

موردی که در مورد همه کندو ها رعایت می شود در نظر گرفتن فضای زنبور یا فاصله استاندارد بین قاب هاست . طول ، عرض و ارتفاع قابها ، تعداد قابها ، ضخامت تخته های استفاده شده در ساختمان کندو و ... بر طبق سلیقه شخصی افراد قابل تغییر است .

به طور مثال تعداد قاب ها در کندوی دادانت 12 عدد و در کندوهای لانگستروت 10 عدد است . یا کندوهای ملی انگلستان WBC دو جداره است. در صورتی که کندوهای اسمیت تک جداره می باشند .

کندو های گوناگونی از جنس چوب توسط شرکت های تجاری اروپایی و امریکایی با مزایا و امکانات بیشتری نسبت به سایر کندوهای ساخته شده که می توان از افزایش ضخامت چوب به کاربرده شده در ساختمان اصلی و تعبیه محفظه ای در قسمت پایینی کندو همچنین تله گرده و... نام برد .

کندو های غیر چوبی

مشکلاتی که کندوهای چوبی دارند محققین را بر آن داشت تا کندوهایی از جنس پلاستیک بسازند که کندو های ساخته شده مزایا و معایبی نسبت به کندوهای چوبی دارند که به بررسی آن می پردازیم.

مزایا

- استحکام و دوام کندوهای پلاستیکی نسبت به کندوهای چوبی بیشتر است .

- ضد عفونی ، تمیز کردن و شستشوی این کندو ها آسانتر از کندوهای چوبی است .

- این نوع کندوها از لحاظ رطوبتی و حرارتی نسبت به کندو های چوبی عایق ترند .

- شکارچیانی مثل پرندگان و جوندگان قادر به از بین بردن (جویدن بدنه و سوراخ کردن ) این نوع کندوها نمی باشند .

- از لحاظ ورود عوامل بیماری زا به کندو ، این نوع کندوها قابلیت محافظت بیشتری نسبت به کندو های چوبی دارند.

- پایداری و عمر مفید این نوع کندوها نسبت به کندو های چوبی بیشتر است.

- این نوع کندوها نسبت به کندوهای چوبی سبک ترند .

- انبار کردن این نوع کندوها آسانتر است .

- در این نوع کندوها قابلیت استفاده از قابهای چوبی نیز وجود دارد.

- این نوع کندوها قابلیت طبقه پذیری را نیز دارند .

- هرگونه خرابی و شکستگی طی حمل و نقل را نخواهیم داشت .

معایب

- سبکی این کندو ها در مناطق باد گیر مشکل ساز است . البته تعبیه مقداری سرب در بدنه و کف کندو تا حدی از این مشکل کاسته است .

- پذیرش این نوع کندو با توجه به فضا و جنس آن توسط زنبوران عسل در برخی موارد جزئی مشکل است .

کندوهایی از جنس یونولیت نیز ساخته شده که قابلیت استفاده محدود تری نسبت به کندوهای پلاستیکی دارند .

کندوهای مسافرتی

کارشناسان از این نوع کندوها به عنوان یکی از عوامل موثر در موفقیت صنعت زنبورداری و مخصوصاً باغبانی نام برده اند .

این نوع کندو ها بر روی یک تریلر ثابت می باشند . تعداد کندوها یا تعداد طبقات کندویی که بر روی یک دیگر قرار میگیرند بر اساس سلیقه سازندگان متفاوت است اما به طور کلی دو ردیف کندو در قسمت جانبی-طولی تریلر قرار دارند . در فاصله مابین دو ردیف راهرویی ایجاد می گردد که زنبوردار می تواند از آن فضای ایجاد شده استفاده های گوناگونی ببرد . نحوه قرار گیری کندوها روی یکدیگر باعث شده که بازدید این کندوها از داخل راهرو صورت پذیرد و قابها به صورت ریلی از داخل کندوی مورد نظر بیرون کشیده می شود و شان ها مورد بازدید قرار می گیرند . به علت نزدیکی بیش از حد کندو ها درب ورودی زنبوران به یکدیگر سعی می شود دیواره بیرونی کندو رنگهی متفاوتی از سایر کندوها داشته باشند . استفاده از این نوع کندوها برای زنبورانی که جهت یابی ضعیفی دارند مثل زنبوران ایتالیایی غالباً دچار دریفتینگ می شود توصیه نمی گردد.

استفاده از این نوع کندو ها برای مناطقی که هموار می باشند و طبق دهی مرسوم نمی باشد می تواند توجیه اقتصادی داشته باشد .

از جمله معایب این نوع کندوها فضای محدود و عدم اضافه شدن طبق به کلنی مملو از جمعیت می باشد . استفاده از کندوهای مسافرتی محدود به تعداد کندوی مورد حمل می باشد و نمی توان در مقیاس های بزرگ از این نوع کندو ها استفاده نمود.

حمل و نقل این نوع کندو ها بسیار آسان است و بیشترین نوع مصرف آن در مقاصد گرده افشانی های هدف دار است .

ماشینی که تریلی را حمل می کند اغلب مدل پایین و از کار افتاده می باشند در غیر اینصورت استفاده از ماشین های مدل جدید صرفه اقتصادی نخواهد داشت .

قاب ها

سیم کشی قاب ها ، موم دوزی و آماده سازی قاب برای معرفی به کلنی بسیار وقت گیر و از ظرافت خاصی برخوردار است که اکثر زنبورداران به سادگی از کنار چنین مسئله با اهمیتی می گذرند و با تکه ای چوب و یک ورقه مومی ، قابی را آماده برای معرفی به کلنی می نمایند .

این عمل زنبورداران با اصول آماده سازی سابق کشور های پیشرفته نیز مطابقت نمی کند و سهل انگارانه دنبال می شود . همانطور که قبلاً نیز ذکر شد در اکثر ایالات کشور کانادا استفاده از قاب پلاستیکی همراه با پایه مومی عاج دار پلاستیکی در طبقات ذخیره عسل متداول گشته و این تکنولوژی به تدریج به سایر نقاط جهان از جمله اروپا در حال انتقال است . اگر برخی کشورها هنوز با استفاده از این نوع قابها خو نگرفته اند اما از قابهای آماده ای استفاده می نمایند که مزایای آن کمتر از قابهای پلاستیکی نیست .

زنبورداران قاب همراه با پایه مومی (سرهم) را به طور آماده خریداری می نمایند در غیر اینصورت اجزاء قاب را جداگانه به همراه پایه مومی خریداری و خود آنرا آماده می سازند .

پایه های مومی مورد استفاده زنبورداران از قبل سم کشی شده است به عبارتی سیم گالوانیزه در هنگام ساخت پایه های مومی عاج دارد . وسط این ورقه ها تعبیه شده است . حالت سیم تعبیه شده بر خلاف سیم کشی رواج یافته در ایران عمودی و مستقیم نیست بلکه به صورت زیگزاگی است و از دو سمت طولی پایه مومی ، جمعاً 5 زائده مثلثی شکل از پایه مومی خارج شده است .

نوار های چوبی قابها سر هم شده و در مراکز تجار ی زنبورداری به همین صورت به فروش می رسند و زنبوردار به آسانی می تواند آنها را سر هم کند . نوار های کناری دارای شیار مرکزی می باشند که دو عرض پایه مومی در آن به صورت کشویی قرار می گیرند . نوار پایینی از دو تکه چوب و نوار بالایی هم از دو تکه چوب تشکیل شده اند . مکان اتصال یا میخ کوبی این تکه چوب ها را جایی تنظیم می کنند که زائده های مثلثی شکل قرار گرفته باشند .

مزیت این قاب ها استحکام پایه مومی و عدم وجود فضای خالی در اطراف پایه مومی است .